راهنمای جامع تحصیل در آلمان

آشنایی مختصر با کشور آلمان

اگر مهاجرت تحصیلی به آلمان را انتخاب کرده اید، بهتر است ابتدا کمی درباره این کشور بدانید. آلمان هفتمین کشور بزرگ  عضو اتحادیه‌ی اروپا با 80 میلیون نفر جمعیت و 16 ایالت است که قوانین داخلی خود را دارند و «باواریا» بزرگترین ایالت آن است.
این کشور با 9 کشور دانمارک، جمهوری‌چک، اتریش، سوئیس، لهستان، فرانسه، بلژیک، لوکزامبورگ و هلند، هم‌مرز بوده و بزرگترین اقتصاد اتحادیه‌ی اروپا و رتبه‌ی چهارم اقتصادی، بعد از امریکا، چین و ژاپن را داراست.
کشورآلمان علاوه بر پیشرو بودن در عرصه‌ی اقتصاد و تجارت، در زمینه‌ی فرهنگ نیز جزو بهترین‌ها در تاریخ اروپا به‌شمار می‌رود؛ صنعت چاپ برای اولین بار در این کشور ظهور کرد. امروزه نیز یکی از گسترده‌ترین صنایع چاپ و نشر جهان را دارد و هر سال بیش از 100000 عنوان کتاب در این کشور منتشر می‌شود. مشاهیر عرصه‌ی فرهنگ و هنر آلمان نیز تمام‌نشدنی‌اند. از بتهوون و باخ تا گوته و شیلر و کانت و هگل تا نوابغ عرصه‌ی علم مانند انیشتین، هایزنبرگ، فروید و…
زبان رسمی این کشور آلمان است و در چهار کشور سوئیس، لوکزامبورگ، اتریش و لیختن‌اشتاین معتبر است.
موج مهاجرت‌های کاری سال‌های اخیر به آلمان، گواه این موضوع است که این کشور به دلیل اقتصاد پویایی که دارد، مهاجران را به خوبی به سوی خود جذب می‌کند.

تحصیل در آلمان

تحصیل در آلمان

شاید برای شما سوال باشد که چرا تحصیل در آلمان یکی از بیشترین تقاضاها را دارد و آیا مهاجرت به آلمان انتخاب درستی است؟ بهتر است برخی از مزیت های تحصیل در این کشور را بدانیم:

نظام آموزشی آلمان و طول مدت تحصیل در هر مقطع

در این کشور هم طبق سیستم «بولونیا» به صورت 3-2-3 مقاطع تحصیلی را ارائه می‌دهد، یعنی لیسانس، 3 ساله، فوق‌لیسانس، 2 ساله و دکترا، 3 الی 4 ساله است.

نظام آموزشی آلمان یکی از بهترین و استانداردترین نظام‌های دانشگاهی جهان محسوب می‌شود. در ادامه، دلایلی را می خوانید که متوجه‌ خواهید شد چرا این سیستم دانشگاهی، تا این اندازه محبوب و معروف است:

رنکینگ بالای دانشگاه‌ها: دانشگاه‌های آلمان از نظر رتبه‌های جهانی با دانشگاه‌های امریکا و انگلستان رقابت می‌کنند.
تحقیقات: به‌غیر از دانشگاه‌های معتبر، آلمان دارای شبکه‌ی گسترده‌ای از انستیتوهای تحقیقاتی و علمی است که اعتباری جهانی دارند.
مقرون‌به‌صرفه‌بودن دانشگاه‌ها: این موضوع یکی از دلایل مهم در محبوبیت دانشگاه‌های آلمان است که در کنار نظام آموزشی فوق‌العاده‌ای که با نظام‌های آموزشی امریکا و انگلستان برابری می‌کند، دانشجویان شهریه‌ی بسیار اندکی می‌پردازند.

گام های تحصیل در آلمان

گام اول: انتخاب رشته و دانشگاه
گام دوم:  استعلام شرایط لازم برای تحصیل در آلمان
گام سوم: مهارت زبانی موردنیاز
گام چهارم: ارسال درخواست
گام پنجم: گرفتن نامه‌ی پذیرش
گام ششم: گرفتن بیمه‌ی درمانی
گام هفتم: آماده‌کردن منابع مالی
گام هشتم: گرفتن ویزای دانشجویی آلمان

گام های تحصیل در آلمان

گام اول: انتخاب رشته و دانشگاه

آلمان در کدام رشته‌های تحصیلی قوی‌تر است؟

انواع دانشگاه‌های آلمان

دانشگاه‌های دولتی: این دانشگاه‌ها توسط دولت آلمان تأسیس شده‌اند. معمولاً تحصیل در این دانشگاه‌ها یا رایگان است یا شهریه‌ی بسیار کمی دارند. تعداد این دانشگاه‌ها در آلمان حدود 300 عدد است.

دانشگاه‌های خصوصی: تعداد این دانشگاه‌ها در آلمان حدود 120 دانشگاه است. توسط یک نهاد خصوصی یا خیریه تأسیس شده‌ا‌ند و طبیعتاً شهریه‌ی بیشتری از دانشگاه‌های دولتی دارند.

همچنین از منظری دیگر، دانشگاه‌های آلمان را می‌توان این‌گونه تقسیم‌بندی کرد:

1. دانشگاه‌های تحقیقاتی: این دانشگاه‌ها که جزو معروف‌ترین دانشگاه‌های آلمان هستند، بالاترین امکانات آموزشی را دارند و همه‌ی رشته‌ها و مقاطع تحصیلی را ارائه می‌کنند. درس‌ها در این دانشگاه‌ها به صورت سمینار و مطالعه‌محور است.

2. دانشگاه‌های فنی: تعداد این دانشگاه‌ها نیز در آلمان زیاد است و بسیار معتبرند. این دانشگاه‌ها همان طورکه از اسمشان پیداست، رشته‌های فنی و مهندسی را ارائه می‌کنند.

3. دانشگاه‌های علمی‌-‌کاربردی: این دانشگاه‌ها نیز رشته‌های مهندسی، تجارت و… را دارند اما فقط تا مقطع فوق لیسانس. این دانشگاه‌ها خصوصی هستند و از استانداردهای بالایی در آموزش برخوردارند.

4. کالج‌های هنری، فیلم و موسیقی: این کالج‌ها می‌توانند در گروه دانشگاه‌های تحقیقاتی یا علمی-کاربردی باشند. مدرک بسیاری از این کالج‌ها در ایران مورد قبول است و از استانداردهای بالایی در زمینه‌ی آموزش هنر برخوردارند.

رشته‌های Consecutive و Non-consecutive چه فرقی با هم دارند؟

رشته‌های Consecutive به رشته‌هایی می‌گویند که مرتبط با رشته‌ی تحصیلی و مقطع قبلی دانشجو باشد. گرفتن پذیرش در رشته‌های مرتبط با رشته‌ی قبلی آسان‌تر و رایگان است.

رشته‌های Non-consecutive، رشته‌هایی هستند که مرتبط با رشته‌ی تحصیلی سابق دانشجو نیستند و متقاضیان با تحصیل در این رشته‌ها قصد یادگیری مهارت جدیدی را دارند. شهریه‌ی تحصیل در این رشته‌ها با توجه به رشته و دانشگاه، ممکن است از 5000 تا 30000 یورو متغیر باشد.

Numerus Clausus چیست؟

به طورکلی این اصطلاح برای رشته‌های بامحدودیت پذیرش به‌کارمی‌رود؛ معمولا رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی، دامپزشکی و داروسازی فقط دانشجویان بین‌المللی ممتاز را می‌پذیرند.

این محدودیت پذیرش دو نوع است:

1. دولتی: توسط دولت آلمان اعمال می‌شود که سخت‌گیرانه‌تر است.

2. محلی: توسط دانشگاه اعمال می‌شود.

10 دانشگاه‌ برتر آلمان
دانشگاهرتبه‌ی QS در سال 2021رتبه‌ی THE در سال 2021رتبه‌ی ARWU در سال 2020
مونیخ51
فنی مونیخ (TUM)504154
هایدلبرگ (Ruprecht-Karls)644257
دانشگاه بن11487
گوته‌ی فرانکفورت101-150
فرایبورگ83101-150
گوتینگن 130101-150
کلن151-200
Muenster151-200
توبینگن175151-200
شاریته‌ی برلین75
هومبولت برلین11780
آخن (RWTH)145107
آزاد برلین130118
فنی برلین (TU Berlin)148
فنی درسدن173
فنی کارلسروهه (KIT)131
لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ (LMU)6332
دانشگاه‌های مورد تأیید وزارت بهداشت برای تحصیل در آلمان

و چندین دانشگاه دیگر که برای دیدن آن‌ها می‌توانید به سایت اداره کل دانش آموختگان مراجعه کنید یا اطلاعات آن‌ها را از ما بپرسید.

دانشگاه‌های مورد تأیید وزارت علوم برای تحصیل در آلمان

گروه الف (ممتاز)

و چندین دانشگاه دیگر که برای به دست آوردن این اطلاعات می‌توانید با ما تماس بگیرید. دانشگاه‌های گروه ب و ج را نیز در مقاله‌ای جدا به شما معرفی خواهیم کرد.

گام دوم: استعلام شرایط لازم برای تحصیل در آلمان

شرایط و مدارک لازم برای تحصیل در مقطع کارشناسی
  •  مدرک دیپلم معتبر با درنظرگرفتن معدلی که برای هر دانشگاه مورد نیاز است (GPA).
  • انگیزه‌نامه‌ی قوی
  • مدرک زبان‌انگلیسی یا آلمانی با توجه به رشته و دانشگاه (در قسمت بعد بیشتر در مورد مدارک زبان می‌خوانیم).
  • شرکت درآزمون ورودی که مربوط به دانشگاه محل تحصیل شماست (ممکن است نیازی نباشد).
  • پاسپورت معتبر و هزینه‌ی سفارت (65 تا 70 یورو)
شرایط و مدارک لازم برای تحصیل در مقطع کارشناسی‌ارشد
  •  مدرک لیسانس در رشته‌ی مرتبط (اگر غیرمرتبط باشد شرایط دیگری دارد که در بخش non-consecutive توضیح دادیم)
  • نمره‌ی GRE یا GMAT در صورت نیاز
    مدرک زبان‌انگلیسی یا آلمانی
  • رزومه
  • انگیزه‌نامه
  • توصیه‌نامه
  • پاسپورت معتبر و هزینه‌ی سفارت
شرایط و مدارک لازم برای تحصیل در مقطع دکترا
  •  مدرک کارشناسی ارشد معتبر
  • رزومه‌ی قوی
  • پروپوزال
  • مدرک زبان
  • انگیزه‌نامه
  • توصیه‌نامه
  • پاسپورت معتبر و هزینه‌ی سفارت

گام سوم: مهارت زبانی موردنیاز

ارائه‌ی مدرک زبان با نمره‌ی خوب یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای تحصیل در آلمان است.

اگر رشته‌ی تحصیلی شما به زبان انگلیسی باشد:

مدرک آیلتس، تافل، PTE و C1 Advanced قابل‌قبول است (به‌جز فارغ‌التحصیلان رشته‌ی زبان انگلیسی).

اگر رشته‌ی شما به زبان آلمانی ارائه می‌شود:

مدرک DSH سطح 1 یا 2، مدرک گوته سطح C1 یا C2 و مدرک زبان آلمانی TestDaf مورد قبول دانشگاه‌های آلمان است.

گام چهارم: ارسال درخواست

UniAssist چیست؟

بیشتر دانشگاه‌های آلمان از طریق سایت UniAssist.de اقدام به پذیرش دانشجو می‌کنند؛ یعنی شما برای تحصیل در آلمان به جای ارسال درخواست مستقیم به دانشگاه، باید ابتدا در این سایت ثبت‌نام کنید؛ بدین صورت‌که یک اکانت شخصی بسازید و مدارک مورد نیاز را در آن بارگذاری کنید. این سایت واسطه‌ای است بین شما و دانشگاه موردنظرتان. اما برخی از دانشگاه‌ها نیز، مستقیماً از طریق سایت خود دانشگاه، فرآیند اپلای را انجام می‌دهند.

برای کسب اطلاعات بیشتر، به سایت دانشگاه مورد نظر خود مراجعه کنید.

ددلاین‌های تحصیل در آلمان

معمولاً برای ثبت‌نام ترم زمستان تا 15 ژانویه و برای ترم تابستان تا 15جولای مهلت دارید. اما این تاریخ‌ها ممکن است از دانشگاهی به دانشگاه دیگر و همچنین از مقطعی به مقطع دیگر متفاوت باشد؛ مثلاً برای فوق‌لیسانس به جای جولای تا ماه مِی فرصت اپلای وجود دارد.

گام پنجم: گرفتن نامه‌ی پذیرش

در این گام باید برای گرفتن نامه پذیرش اقدام کنید. اگر به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، با ما تماس بگیرید.

گام ششم: گرفتن بیمه‌ی درمانی

در کشور آلمان همه دانشجویان خارجی ملزم به داشتن بیمه درمانی هستند.

بیمه‌ی دانشجویی و خدمات درمانی دانشجویان در آلمان

شما به‌عنوان دانشجوی خارجی می‌توانید حین تحصیل در آلمان از بیمه‌ی دولتی یا خصوصی استفاده کنید؛

معروف‌ترین بیمه‌ی دولتی Techniker Krankenkasse (TK) است.

سایر بیمه‌های دولتی در آلمان که خدمات خوبی ارائه می‌دهند:

AOK Baden Wurttemberg
Barmer GEK
DAK- Gesundheit
KKH- Kaufmannische Krankenkasse

همچنین یک بیمه‌ی خصوصی معروف نیز بین دانشجویان است که EDUCARE24 نام دارد.

گام هفتم: آماده‌کردن منابع مالی

تمکن مالی لازم برای تحصیل در آلمان

برای تحصیل در آلمان نیاز به افتتاح حساب بلوکه‌شده یا حساب مسدود‌شده دارید (Sperrkonto). از سپتامبر 2019 مبلغ گواهی تمکن مالی برای تحصیل در آلمان افزایش یافت و درحال‌حاضر متقاضیان تحصیل در آلمان باید مبلغ 10236 یورو را در حسابی بلوکه کنند تا بتوانند ویزای تحصیلی آلمان را بگیرند. به‌غیراز افتتاح حساب مسدود‌شده، دو راه دیگر نیز برای اثبات تمکن مالی ویزای تحصیلی آلمان وجود دارد:

1. ضمانت‌نامه: یعنی فردی در ایران یا خارج از ایران (از نزدیکان یا سرپرست شما) ضمانت دهد که به عنوان حامی شما، مخارج زندگی و تحصیل در آلمان را در مورد شما تقبل کند.

2. بورسیه‌ی تحصیلی: مدارک بورسیه‌ی تحصیلی شما نیز می‌تواند به عنوان گواهی تمکن‌مالی پذیرفته‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تمکن مالی لازم برای تحصیل در آلمان به مقاله‌ی «تمکن مالی ویزای تحصیلی آلمان» مراجعه کنید.

بورسیه‌های تحصیلی آلمان

بورسیه‌های تحصیلی آلمان دولتی هستند. در این‌جا به طورخلاصه به چند بورسیه‌ی مهم آلمان اشاره می‌کنیم:

1. بورسیه‌ی DAAD: معروف‌ترین بورسیه‌ی دولتی آلمان

2. The Deutschlandstipendium program: بورسیه‌ای فدرالی به قیمت 300 یورو در ماه

3. The Friedrich Ebert Stiftung: بورسیه‌ای برای فعالیت‌های سیاسی-اجتماعی

4. بورسیه‌های دولتی BAFOG: برای حمایت از دانشجویان کم‌درآمد توسط اداره‌ی امورمهاجران

5. بورسیه‌های دولتی BMBF: این بورسیه نیز یک بورسیه‌ی حمایتی دولتی است و مبلغ آن برای یک زندگی دانشجویی کفایت می‌کند.

6. بورسیه‌ی بنیاد هانریش بل: یک بورسیه‌ی فرهنگی خوب و معروف که به چند رشته از جمله مهندسی‌ها، هنر، روزنامه‌نگاری، اقتصاد و… تعلق می‌گیرد.

همچنین تعداد زیادی بورسیه برای زنان محصل و نخبه توسط نهادهای عام‌المنفعه در آلمان وجود دارد که دانشجویان زن می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.

هزینه‌ی زندگی و تحصیل در آلمان

همان‌طورکه گفتیم و همه می‌دانید، شهریه‌ی دانشگاه‌های دولتی آلمان بسیار کم است. هزینه‌ی زندگی در این کشور نیز مانند همه‌ی کشورها، شهر به شهر متفاوت است. به طورکلی می‌توان گفت هزینه‌ی زندگی در آلمان بین 700 تا1100 یورو در ماه است؛ اما در شهرهایی مثل مونیخ، فرانکفورت و هامبورگ این رقم بیشتر است و ممکن است تا 1500 یورور در ماه نیز برسد.

برای اطلاع بیشتر در خصوص هزینه های تحصیل و زندگی در آلمان می توانید با ما تماس بگیرید.

میانگین درآمد و شرایط کار حین‌تحصیل در آلمان

میانگین درآمد کاردانشجویی حین‌تحصیل در آلمان حدود 450 یورو در ماه است که با این میزان می‌توان به‌راحتی هزینه‌های زندگی و تحصیل در آلمان را تأمین کرد. شما به‌عنوان دانشجوی خارج از اتحادیه‌ی اروپا می‌توانید حین تحصیل در آلمان 120 ساعت تمام‌وقت یا 240 ساعت پاره‌وقت کار کنید.

گام هشتم: گرفتن ویزای دانشجویی

گرفتن ویزای دانشجویی چه‌قدر طول می‌کشد؟

گرفتن وقت سفارت آلمان از سخت‌ترین کارها در پروسه‌ی اقدام برای تحصیل در آلمان است. این زمان معمولاً بیش از یک سال طول می‌کشد. پس برای این مورد باید فوراً و بدون هدر دادن وقت، اقدام کنید تا زمان را از دست ندهید.

شرایط کار پس از تحصیل در آلمان و اقامت دائم

به‌طورخلاصه می‌توانیم بگوییم که از بابت پیدا کردن کار پس از تحصیل در آلمان، نگران نباشید. این کشور به‌دلیل رتبه‌ی خوبی که در صنعت دارد، معمولاً از فارغ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی به خوبی استقبال می‌کند. همچنین شما پس از 2 سال کارکردن و پرداخت مالیات، می‌توانید کارت آبی را دریافت کنید.

سوالات متداول

بله. یکی از دلایل محبوبیت دانشگاه‌های آلمان در بین دانشجویان خارجی، امکان تحصیل به زبان انگلیسی است. شما در مقطع کارشناسی‌ارشد و دکترا تقریباً همه‌ی رشته‌های تحصیلی را می‌توانید به زبان انگلیسی دنبال کنید. حتی در مقطع کارشناسی نیز به دلیل تعداد و تنوع بالای دانشگاه‌ها در آلمان، امکان پیدا کردن رشته‌ی موردنظر را به زبان انگلیسی خواهید داشت.

بله. شما می‌توانید حین‌تحصیل در آلمان خانواده‌ی خود را نیز با خود بیاورید. اما این‌کار شرایطی دارد:

– فقط همسر، فرزند و والدین شما می‌توانند ویزای همراه دریافت کنند.

– باید مانند ویزای همراه هر کشوری مدارک اثبات تمکن مالی خانواده به همراه مسکن مناسب داشته باشید.

– اگر ویزای همراه متعلق به همسر شماست، تاریخ ثبت ازدواج شما باید قبل از گرفتن ویزای تحصیلی‌تان باشد. همچنین سن همسر شما هنگام تقاضا برای ویزای همراه، باید بالای 18سال باشد و حتماً مدرک زبان آلمانی CERF داشته باشد.

– اگر فرزند 16-18 ساله دارید، فرزندتان هم باید حداقل مدرک CERF را تا سطح C1 داشته باشد. همچنین برای گرفتن ویزای فرزند، شما باید قیم فرزندتان باشید و پس از ورود به آلمان نیز با شما زندگی کند، نه در خانه‌ای مستقل.

– برای اخذ ویزای همراه باید در ازای هر تعداد از اعضای بزرگسال خانواده‌ی خود بین 56 تا100 یورو به سفارت بپردازید (به‌عنوان حق سکونت).

– والدین شما تنها درصورتی می‌توانند ویزای همراه بگیرند که شما ثابت کنید حضور آن‌ها در کنار شما حین تحصیل در آلمان ضروری است.

تا سال 2017 تقریباً همه‌ی دانشگاه‌های دولتی آلمان رایگان بودند؛ اما از آن تاریخ به بعد، شهریه‌ی اندکی می‌گیرند (برای کارت دانشجویی، خدمات و…) که این رقم بیشتر از 450 یورو نیست.

معمولاً برای مقطع لیسانس تا سن 30 سالگی و برای مقطع فوق‌لیسانس تا 35 سالگی می‌توان برای تحصیل در آلمان اقدام کرد. سن و از آن مهم‌تر گپ‌تحصیلی(فاصله‌ی بین مقاطع تحصیلی) مسأله‌ای است که با توجه به شرایط شما در مورد آن تصمیم‌گیری می‌شود. اگر شما در رشته‌ی تحصیلی خود پس از فارغ‌التحصیلی کارکرده باشید و از رشته‌ی خود دور نشده باشید، این مسأله اهمیت کمی خواهد داشت.

خیر. این آزمون‌ها فقط برای بعضی رشته‌ها و در بعضی دانشگاه‌ها ضروری هستند.

این مورد کاملاً بستگی به رشته و دانشگاه شما دارد؛ اما معمولاً و براساس سیستم نمره‌دهی در دانشگاه‌های آلمان، معدل بالای 2.7 (بالای 14.5 در ایران) برای اخذ پذیرش در مقطع فوق لیسانس کافی است.

همه‌ی رشته‌های مهندسی از جمله مهندسی برق، مکانیک، کامپیوتر و رشته‌هایی مثل حسابداری، علوم داده و علوم کامپیوتر، معماری و… درآمد بالایی دارند.

آلمان کشوری صنعتی است. اقتصاد پویایی دارد و نرخ بیکاری آن پایین است. شما به‌عنوان یک فارغ‌التحصیل و متخصص بعد از تحصیل در آلمان، شانس زیادی برای پیداکردن کار مرتبط با رشته‌ی خود دارید؛ به‌خصوص اگر در رشته‌های فنی و مهندسی تحصیل کرده‌ باشید.

برای مشاوره دریافت ویزا و تحصیل در آلمان با ما تماس بگیرید

Call Now Button